So‘nggi yillarda global iqlim o‘zgarishi nafaqat ob-havoga, balki mevali daraxtlarning o‘sish va rivojlanish bosqichlariga ham sezilarli ta’sir ko‘rsatmoqda.
2024–2025 yillardagi xalqaro tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki:
Sitrus butalari — limon, apelsin va mandarinlarda quyidagi o‘zgarishlar kuzatilmoqda;
Gullash 10–20 kun oldinga surilmoqda. Ilgari aprel oxirida gullaydigan dorivor va sitrus navlari mart o‘rtalaridayoq ochilmoqda;
Vegetatsiya erta boshlanmoqda, bu esa sovuq qaytish xavfini oshiradi;
Meva pishishi tezlashmoqda, ayrim hududlarda 12–18 kun oldin pishgan hosil qayd etilgan;
Yuqori harorat gullardagi changlanish samaradorligini pasaytirmoqda, bu esa hosil sifatiga ta’sir qilishi mumkin.
Xulosa: Iqlim o‘zgarishi endi bog‘dorchilikda nazariy masala emas — bu har bir bog‘bon sezayotgan real jarayon.
Material akademik M. Mirzayev nomidagi Bog’dorchilik, uzumchilik va vinochilik ilmiy-tadqiqot instituti olimlari tomonidan taqdim etilgan.
